Chorwacja liczy przeszło 1200 wysp, które coraz bardziej się wyludniają, podczas gdy w dużych miastach wciąż przybywa mieszkańców. Nigdzie indziej nie ma tylu niematerialnych dóbr kultury z Listy UNESCO. Niezależnie od wyboru destynacji na wakacje: Dalmacja, Istria, Krk, Cres, czy duże miasta Chorwacji, wczasy z pewnością będą udane!
Zobacz, jaka piękna jest Chorwacja!
Przyrodnicze atrakcje Chorwacji
Chorwackie wybrzeże typu dalmatyńskiego to światowy ewenement. Jak pokazuje mapa Chorwacji, poszczególne wyspy i wysepki na Morzu Adriatyckim są bardziej podłużne, równoległe w stosunku do naturalnej linii brzegowej.
Chorwacja jest pełna takich przyrodniczych perełek, jak:
- Park Narodowy Jezior Plitwickich - 16 kaskadowo połączonych jezior z urokliwymi wodospadami z naturalnymi groblami i ciekawymi jaskiniami.
- Park Narodowy Krka z rzeką, wodospadami, jeziorem, XIX-w. młynami wodnymi, pierwszą elektrownią wodną w Europie oraz klasztorem Franciszkanów.
- Park Narodowy Paklenica na terenie Welebitu z krasowymi kanionami, jaskinią Manita Peč i kompleksem podziemnym.
- Błękitna Jaskinia na wyspie Biševo, do której da się dotrzeć jedynie od strony wody. Na wyspie znajdują się także kościół Świętego Sylwestra oraz ruiny klasztoru benedyktynów.
- Wyspa Hvar z cennym krajobrazem kulturowym wpisana na Listę UNESCO oraz najstarszym europejskim teatrem (1612 r.).
- Wyspa Lokrum - Wyspa Miłości, rzut beretem od Dubrownika, z którego kursuje prom. Niezamieszkały rezerwat przyrody, po zmroku nie wolno tam przebywać. W ciągu dnia warto zobaczyć twierdzę Fort Royal, słone jeziorko, ogród botaniczny i restaurację w ruinach.
- Wyspa Brač na terenie Dalmacji ze słynną plażą Zlatni Rat (zmienia kształt pod wpływem kierunku wiatru) oraz Zatoką Lovrečina. To z marmuru na wyspie budowano Pałac Dioklecjana w Splicie, parlamenty w Wiedniu i Budapeszcie oraz kolumny Białego Domu w Waszyngtonie.
Zagrzeb, stolica Chorwacji
Stolica Chorwacji jest najczęściej pomijaną atrakcją podczas wakacji w tym bałkańskim kraju. Być może powodem jest brak dogodnego położenia Zagrzebia nad Adriatykiem.
Część latarni ulicznych w Zagrzebiu wciąż działa na gaz i trzeba je zapalać ręcznie. Górne miasto Gradec z Kamienną Bramą z cudownym obrazem Matki Boskiej zachwyca architektonicznymi perełkami. Życie nocne kwitnie na terenie Dolac, dolnego miasta. Co warto zobaczyć w Zagrzebiu?
- główny plac miasta - Trg Bana Jelačića z pomnikiem, fontanną, platformą widokową Zagreb 360 (16 pięter) i ogródkami kawiarnianymi.
- Widokową wieżę Lotrščak.
- Katedrę Wniebowzięcia NMP z pobliskim Parkiem Ribnjak.
- Kościół Św. Marka.
- Kościół Św. Katarzyny.
- Zamek Medvedgrad.
- Ciekawe Museum of Broken Relationships oraz Muzeum Mimara.
- Miejskie jezioro Jarun nad rzeką Sawą do plażowania i sportów wodnych, z sześcioma wyspami, knajpkami, grillami, deptakiem, ze skateparkiem i ścieżką wioślarską.
- Ogród botaniczny.
- Park Maksimir.
- Parki miejskie, np. Zrinjevac i Josipa Jurja Strossmayera, na terenie dolnego miasta, naturalnie zaprojektowane na kształt litery U, nazywane zielonymi podkowami.
- Cmentarz Mirogoj.
- Górę Sljeme.
- Kolejkę linowo-terenową Zagrebačka.
Na zakupy w Zagrzebiu sprawdzi się miejskie targowisko Dolac, na spacer - aleja Strossmayerovo šetalište, a na posiłek i wieczornego drinka szczerze polecamy ulicę Ivana Tkalčića.
Dubrownik, stolica Dalmacji
Drogi, upalny, przereklamowany, zatłoczony versus klimatyczny, pełen uroku, wyjątkowych widoków i plenerów z “Gry o tron” (w serialu grał Westeros, Królewską Przystań). Opinii o Dubrowniku, chorwackim centrum turystycznym i ważnym porcie, jest całe mnóstwo. Ciężko tutaj poplażować, ale za to całe Stare Miasto z cenionym układem urbanistycznym z obronnymi umocnieniami wpisano na Listę UNESCO!
Zabytki Dubrownika da się zamknąć właśnie na Starówce. Na ciekawy system obronny z fosą składają się baszty i bramy imponujących murów miejskich oraz fortu na zewnątrz - Lovrijenac i Revelin. W obrębie murów zachwycają kościoły, klasztory, pałace, wielowiekowe studnie, apteka oraz Kolumna Rolanda.
Godny uwagi jest także stary port w Dubrowniku. A wszystko da się zobaczyć, samodzielnie opływając Starówkę kajakiem. Organizowane są również rejsy na Wyspy Elafickie, archipelag 13 wysp z boskimi widokami z dala od tłumów.
Miasto pozostało niezdobyte aż do 1806 r. Armia jugosłowiańska nie dała sobie z Dubrownikiem rady w latach 1991-92. W trakcie tej wojny domowej Dubrownik jednak ucierpiał, gdy próbowano go zdobyć z poziomu morza oraz z niedalekiego wzgórza Srd - pociski narobiły sporo szkód na Starym Mieście.
Podczas wycieczki do Dubrownika warto pamiętać również o wyżej opisanej wyspie Lokrum, widzianej z wysokości murów miejskich. Są i przyjemne muzea, wystawa War Photo Limited, a latem odbywa się tutaj festiwal folklorystyczny.
P.S. Znajdź kawiarenkę na zewnątrz murów nad samą wodą.
A w poszukiwaniu plenerów serialu "Gra o tron" udaj się na ulicę Świętego Dominika oraz w kierunku Baszt Bokar i Minceta. Podczas wakacji w Dubroviku oszczędnym polecamy zniżkową kartę Dubrovnik Card (1-, 3- bądź 7-dniową).
Split, druga stolica Dalmacji
Split znany jest przede wszystkim z najstarszej na świecie katedry św. Duje oraz imponującego Pałacu Dioklecjana przy promenadzie Riva nad samym morzem, który wznoszono na rozkaz cesarza w latach 295-305. Następnie nowe miasto zbudowano dookoła niego w VII w. Niestety plemiona barbarzyńskie zdemolowały budowlę, zobaczyć można jedynie pozostałości po Pałacu Dioklecjana.
Cały kompleks figuruje na Liście UNESCO od 1979 r. i naprawdę robi wrażenie. Silnie warowny zamek stanowił samowystarczalne miasto w miniaturze, mocno odizolowane od reszty świata. Obecnie można pobłądzić w kompleksie uliczek i zobaczyć egipskiego sfinksa.
Blisko Splitu znajduje się Twierdza Klis na skałach, dawny królewski zamek z 3 wejściami o strategicznym znaczeniu obronnym, bardziej znany jako miasto Mereen w serialowej “Grze o tron”.
Ciekawa Rijeka
Rijeka jest gospodarzem największego karnawału na starym kontynencie, Europejską Stolicą Kultury 2020 i istotnym portem handlowym (zwłaszcza w średniowieczu) w Chorwacji z herbem przypominającym flagę Albanii. Mniej turystyczna i tańsza od Dubrovnika, nie musi się podobać, ale jest urocza, jeśli można tak powiedzieć o mieście.
W Rijece koniecznie zobacz: średniowieczny kościół NMP, ratusz, twierdzę Trsat, cerkiew Świętego Mikołaja, klasztor Augustianów z kościołem Świętego Hieronima, podziemne tunele, wieżę miejską, katedrę Świętego Wita, parki miejskie i kamienistą plażę Glavanovo w zatoce.
Zadar Bašića i Maraschino
Zadar słynie z interesujących organów Nikolai Bašića na promenadzie, na których gra morze, Muzeum Archeologicznego oraz likieru Maraschino. Poza tym to dalmackie miasto to gratka dla miłośników zabytków.
Zdecydowanie warto zobaczyć:
- kościół Św. Donata,
- katedrę Św. Anastazji,
- forum rzymskie,
- kościół Św. Chryzogona,
- loggię renesansową,
- barokowe pałace,
- bramę Porta Terraferma,
- ratusz,
- kościół Św. Tomasza,
- klasztor Franciszkanów,
- kościół NMP,
- wieżę zegarową w budynku straży miejskiej,
- XVIII-w. arsenał,
- kościół Św. Szymona,
- instalację imitującą układ słoneczny Pochwała Słońca.
Pula na Istrii
Pula jest wspaniale położona - w malowniczej adriatyckiej zatoce z dwiema wysepkami na siedmiu wzgórzach. Najbardziej znaną atrakcją jest świetnie zachowany amfiteatr w Puli na 23 tysiące widzów walk gladiatorów. Powstał prawdopodobnie dzięki cesarzowi Wespazjanowi.
Poza rzymskim amfiteatrem w tej części Istrii znajdują się również rzymskie forum, ratusz, zamek, Łuk Sergiusza, Podwójną Bramę, Świątynię Augusta i Romy, Kaplicę Santa Maria Formosa, Mały Teatr Rzymski oraz Bramę Herkulesa.
Portowy Trogir ze Starówką z Listy UNESCO
Starówka Trogiru z Listy UNESCO leży na wyspie i na sąsiednią Ciovo prowadzi z niej podnoszony most. To miasto-muzeum jest bardzo ładne, z zabytkową zabudową, labiryntem uliczek, nadmorską promenadą, kawiarnianymi ogródkami, dwoma rzędami dających cień palm.
Atrakcje Trogiru: katedra z rzeźbioną kaplicą (160 anielskich głów), warowna twierdza Kamerlengo, wenecka loggia, renesansowy Pałac Ćipiko, Pałac Stafileo oraz Brama Lądowa.
Szybenik w Dalmacji
Szybenik to kolejne chorwackie miasto z urokliwą zatoką i wyjątkową architekturą. Dużo schodów, różnic poziomów, zagubionych kościółków (podobno jest ich aż 24), zdobionych budynków uatrakcyjnia wałęsanie się po tym dalmackim zakątku. Z tutejszego mostu skacze się na bungee, a w okolicy można uprawiać sporty wodne. Spośród zabytków Szybenika i ciekawych miejsc warto wymienić:
- renesansową katedrę Św. Jakuba, wzniesioną z kamienia i figurującą na Liście UNESCO,
- genialnie umiejscowioną twierdzę Św. Mikołaja,
- twierdzę Św. Michała, po wybuchach służącą jako otwarta scena,
- franciszkański klasztor Św. Wawrzyńca z ogrodem,
- Pałac Książęcy,
- Plac Republiki Chorwackiej z Pałacem Rektorów,
- twierdze Św. Jana i Barona,
- port w Szybeniku.
Ciekawostka o Szybeniku: blisko dworca kolejowego stołują się miejscowi. Tutaj zjecie smacznie i niedrogo.
Makarska w Chorwacji
Makarska na Riwierze Makarskiej to bardzo typowy i naprawdę lubiany kurort nad Adriatykiem z bulwarami spacerowymi, mariną dla jachtów i palmami. Kamieniste plaże z jeżowcami w wodzie są tłoczne (jest i naturystyczna), imprezy kulturalne oblegane, kluby nocne nie śpią do rana a miejsc noclegowych jest całe mnóstwo!
Tutejsze Muzeum Malakologiczne Makarska w klasztorze z 1614 r. - dysponuje imponującą kolekcją muszli, które można znaleźć nie tylko na terenie Chorwacji.
Atrakcje Dalmacji
Jako kraina historyczna Dalmacja obejmuje zarówno tereny Chorwacji, jak i Czarnogóry oraz Bośni i Hercegowiny, pas wybrzeża o długości 400 km od wyspy Pag po Zatokę Kotorską z tysiącem wysp i wysepek. Śródziemnomorski klimat, zabytki, plaże, zatoczki, multum aktywności i świetne widoki sprawiają, że zarówno południowa Dalmacja, środkowa, jak i północna część regionu są szalenie atrakcyjne turystycznie.
Mapa Dalmacji obfituje w najbardziej znaczące miasta w kraju, 4 parki narodowe i najbardziej lubiane wyspy. Stwierdzenie, że Dalmacja jest najpopularniejszym miejscem w Chorwacji nie będzie więc ryzykowne, ani przesadzone. Tu zwyczajnie nie da się nie być, będąc w tej części Bałkanów.
Poza opisanymi wyżej wyspami i miastami Dalmacji oraz niżej najlepszymi plażami trzeba koniecznie zobaczyć następujące atrakcje regionu:
- Szczyt Sveti Jure w górach Biokovo. Na górę z kapliczką i masztem telewizyjnym wjeżdża się samochodem - to 23 km górskiej drogi - na wysokość 1762 m n.p.m. Widoki zapierają dech w piersiach. Są i tacy, którzy docierają na Sveti Jure pieszo.
- Świetnie położone Omiš nad rzeką Cetiną - miasto piratów, czyli plemienia Narentan, z urokliwym centrum, przyjemną plażą oraz muzeum klap dalmatyńskich (te zespoły zajmują się muzyką tradycyjną). Spróbuj lokalnego chleba z Radmanowych Milinic!
- Brela na Riwierze Makarskiej z plażą Punta Rata.
- Etnoland w Pakovo Selo (Najlepsza Atrakcja Chorwacji 2012) ze wspaniałymi przykładami kultury ludowej Chorwacji. Zobaczysz tradycyjne gospodarstwo domowe i skosztujesz lokalnych przysmaków.
- Vodice, Saint Tropez Adriatyku, modny kurort w malowniczej zatoce z niesamowitymi plażami i portem jachtowym.
- Kajakowe “safari” w kanionie w dół rzeki Zrmanja.
- Górzysty region Zagora z wysokimi szczytami, kanionami, jaskinią Vranjacą, wodospadem Gubabica i Czerwonym Jeziorem.
Plaże Chorwacji
Na terenie Chorwacji dominują kamieniste plaże, których cechą charakterystyczną jest czyste i przejrzyste morze. Oto według nas najpiękniejsze plaże Chorwacji:
- kamienista plaża Pasjača pod klifami Konavoske Stijene, które stopniowo odłamując się, zmniejszyły jej powierzchnię do zaledwie 2 odcinków poniżej 50 m długości każdy. Samo zejście z urwiska nie należy do najbezpieczniejszych, ale panorama z gór robi wrażenie.
- Plaża Sakarun na wyspie Dugi Otok - kamienista, z lasem sosnowym i zapleczem gastronomicznym.
- Plaża Nugal w Makarskiej pod imponującym klifem.
- Plaże Rab - Sahara (koniecznie wypożyczcie kajaki!) oraz Paradise Beach.
- Plaża Divna na Półwyspie Pelješac blisko Trpanj z zielonymi pagórkami.
- Żwirowa plaża Punta Rata nieopodal Breli na pięknym cyplu.
- Śnieżnobiała, żwirkowa plaża Sveti Ivan na wyspie Cres w Lubenicach.
- Plaże 16 Wysp Paklińskich blisko Hvaru, a także Dubovica.
- Bezkresne plaże przylądku Kamenjak na Istrii.
- Plaże na sosnowej wyspie Proizd.
- Plaża Beritnica na wyspie Pag odgrodzona klifami od otwartego morza. Jest tutaj klif Stogaj dla wspinaczy oraz charakterystyczne skały w wodzie. Na Pag rekomendujemy plażę Rucica blisko Metajny - wulkanicznym krajobrazem przypomina Fuerteventurę oraz Zrce, gdzie odnajdą się bywalcy Ibizy.
- Plaża Królowej pomiędzy Nin a Sabunike (sporo płycizn i ciepła woda).
- Plaże Zatoki Saplunara na wyspie Mljet.
- Żwirowa plaża Baška na wyspie Krk z piaszczystym dnem.
- Mocno romantyczna plaża Stiniva na wyspie Vis.
- Piaszczysta plaża w Prapratno.
Kuchnia chorwacka
W kuchni chorwackiej za fast fooda “robią” bałkańskie burek ze szpinakiem, z twarogiem lub z mięsem z ciasta filo (to nie warstwowe ciasto francuskie) oraz cevapcici - odpowiednik polskich mielonych w formie paluchów. Czego jeszcze trzeba spróbować w Chorwacji?
- Grillowanych dorady, labraksa i makreli.
- Gotowanego albo pieczonego ciasta z twarogiem, zwanego strukli. Jest zawijane, a smakiem przypomina nieco pierogi. Bywa robione i z wiśniami, i na słono.
- Odpowiednika włoskiej szynki parmeńskiej, czyli suszonej na słońcu i wietrze szynki pršut.
- Świeżutkich owoców morza, przyrządzanych na różne sposoby (sałatki, makarony, risotta). Świeże krewetki, ośmiornice, homary, langusty, mątwy, kalmary, ostrygi i małże oraz pieczone ryby, a nawet tutejsze mocno solone anchois to niebo w gębie!
- Owczego sera z wyspy Pag.
- Ajwaru z upieczonej papryki.
- Frituli, malutkich pączków.
- Fig - świeżych, suszonych, dżemu i w zalewie.
- Arbuzów,
- Lokalnych miodów. Eksperymentujcie ze smakami, bo w Chorwacji znajdziecie miody lawendowe, szałwiowe, cytrusowe, rozmarynowe a nawet kasztanowe.
- Rakiji albo śliwowicy, na kieliszki, bardzo mocne.
- Piwa Karlovaćko i win Dingač oraz Plavac.
Ciekawostki o Chorwacji
Oto kilka ciekawostek o Chorwacji:
- stąd pochodzą krawat wywodzący się z elementu starożytnego stroju narodowego, daktyloskopia (technika śledcza badająca linie papilarne)oraz ołówek automatyczny.
- Narodowy kwiat to irys.
- Marco Polo urodził się na Korčuli, a w Smiljan Nikola Tesla.
- Niematerialne dobra kultury wpisane na listę światowego dziedzictwa UNESCO to koronkarstwo na wyspach Pag i Hvar, Festa sv. Vlaha czyli uroczystości na cześć św. Błażeja, śpiew na dwa głosy i gra na instrumentach wg skali istryjskiej, procesja ”Za križen” na Hvar, sposób śpiewania Ojkanje, zwyczaje zielonoświątkowe ”Kraljice” (Ljelje) w Gorjan, turniej rycerski Sinijska Alka w Sinju, rzemiosło produkcji miodu, tradycyjny wyrób drewnianych zabawek w rejonie Hrvatsko zagorje, przebierańcy ”Zvončari” z okolic Rijeki.
- 1. czerwca obchodzony jest Dzień Centrum Świata. W Ludbreg miejska fontanna tryska wówczas winem.
- Połowa Chorwatów mieszka poza granicami swojej ojczyzny.
- W Dalmacji wciąż kultywowana jest tradycja - butelkę lokalnego wina prošek z winogron chowa się po narodzinach dziecka, a ponownie wyjmuje w dniu jego ślubu. Można je kupić jedynie u osób, które wytwarzają wino na własny użytek.
- Ciężka noga, prowadzenie po spożyciu, bez zapiętych pasów, czy podczas rozmowy przez telefon bez zestawu głośnomówiącego bądź słuchawkowego są karane. Mandaty w Chorwacji są dość wysokie. Używanie rejestratorów obrazu w autach jest dozwolone.
- Jako pamiątki z Chorwacji doskonale sprawdzą się materiałowe woreczki z lawendą z Hvar, magnesy, moździerze i ozdoby z białego kamienia z Brač (to marmur), lokalne oliwy, sól morska, wina i nalewki, np. likier Maraschino z dzikiej gorzkiej wiśni. Świetne będą też smakowe miody, przetwory z fig i cytrusów, ajwar w słoiczkach - to bardzo miłe i przede wszystkim smaczne wspomnienia po wakacjach w Chorwacji.
Informacje praktyczne o Chorwacji
Stolica Chorwacji: Zagrzeb.
Waluta Chorwacji: kuna chorwacka (100 lip). Luksusowe futro kun w średniowieczu służyło jako waluta.
Ludność Chorwacji: Chorwatki i Chorwaci to Słowianie, jest również koncepcja o irańskich korzeniach narodu.
Flaga Chorwacji: pasy czerwony, biały, błękitny z herbem Chorwacji na środku.
Godzina w Chorwacji: taka sama jak w Polsce.
Ceny w Chorwacji: jest coraz drożej wraz ze wzrostem turystycznej popularności Chorwacji.
Pogoda w Chorwacji
Turystyka jest ważnym elementem gospodarki, na co spory wpływ poza atrakcjami ma klimat Chorwacji. Sezon trwa tutaj od wiosny do jesieni. W maju i czerwcu oraz we wrześniu tłumy będą znacznie mniejsze, po sezonie woda w Morzu Adriatyckim pozostanie wciąż przyjemnie nagrzana i zachęcająca do kąpieli. Obecność Gór Dynarskich chroni wybrzeże Chorwacji przed chłodnymi masami powietrza.
Na terenie tej najpopularniejszej części kraju przez pół roku słońce świeci po kilkanaście godzin dziennie, praktycznie nie występują opady deszczu (oprócz przelotnych burz i bardziej wilgotnym terenów górskich), a temperatury wynoszą 23-40°C, co sprzyja plażowaniu i aktywnym wakacjom w Chorwacji. Nocami nieco się ochładza. W lipcu i sierpniu temperatura Adriatyku wynosi około 20°C.
Zimą w Chorwacji na wybrzeżu ze śródziemnomorskim klimatem czasem zaskakują okresy z temperaturami wynoszącymi nawet 12-13°C! To świetna okazja na zwiedzanie bez kolejek. W morzu się nie wykąpiesz, bo 9 kresek to jednak nieco za chłodna woda. No chyba, że jesteś morsem!
Sprawdź aktywne wyjazdy na travelduck.pl:
